Το άρθρο 10 του Ν.3667/2008 προβλέπει την έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Παιδείας, Εργασίας και τυχόν συναρμόδιου Υπουργού, η οποία ρυθμίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις πρακτικής άσκησης ημεδαπών και αλλοδαπών μαθητών και σπουδαστών Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης και φοιτητών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τις λεπτομέρειες υλοποίησης, τους φορείς, το ποσοστό, τη διάρκεια, την αμοιβή και τη διαδικασία αναγγελίας στις αρμόδιες υπηρεσίες.
Βάσει αυτού, εξεδόθη η αριθ. 16802/667/2010 Κ.Υ.Α. η οποία ορίζει τις λεπτομέρειες για την εφαρμογή του ανωτέρω διατάξεων. Τροποποίηση αυτής αποτελεί η αριθ. 9319/2021 Κ.Υ.Α., η οποία ισχύει αποκλειστικά για ημεδαπούς και αλλοδαπούς σπουδαστές και καταρτιζόμενους των σχολών του Υπουργείου Τουρισμού της παρ. 4, του αρθ. 2 του Π.Δ.127/2017.
Η Επιθεώρηση Εργασίας έχει την ευθύνη για την τήρηση των διατάξεων των εν λόγω αποφάσεων και την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασής τους.
Ποιους αφορά
Οι παραπάνω Κ.Υ.Α. αφορούν τους ημεδαπούς και αλλοδαπούς σπουδαστές και καταρτιζόμενους των σχολών του Υπουργείου Τουρισμού της παρ. 4 του άρθρου 2 του Π.Δ.127/2017, οι οποίοι μπορούν να πραγματοποιούν πρακτική άσκηση, όπου αυτή προβλέπεται, σε τουριστικές επιχειρήσεις της χώρας.
Σε περίπτωση εισόδου πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την πρακτική άσκηση, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν.4251/2014, όπως ισχύει, με την επιφύλαξη ευνοϊκότερων διατάξεων, που προκύπτουν α) από διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες, που συνάπτονται μεταξύ της Ε.Ε. ή της Ε.Ε. και των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφενός και ενός ή περισσοτέρων τρίτων χωρών αφετέρου, β) από διμερείς ή πολυμερείς συμφωνίες, που συνάπτονται μεταξύ της χώρας μας ή περισσότερων κρατών μελών και ενός ή περισσότερων τρίτων χωρών.
Ο ασκούμενος δεν καταλαμβάνει θέση εργασίας. Η πρακτική άσκηση πραγματοποιείται σε τμήματα των επιχειρήσεων αντίστοιχα με την ειδικότητα του και υπό την εποπτεία εργαζομένου αντίστοιχης ειδικότητας. Η κάθε Σχολή είναι υποχρεωμένη να καταθέτει στις επιχειρήσεις πρόγραμμα πρακτικής άσκησης και να ελέγχει τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων στο πρόγραμμα αυτό.
Επιχειρήσεις όπου πραγματοποιείται πρακτική άσκηση
- Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα κατηγορίας 5* αστέρων (50 κλινών και άνω), 4* αστέρων (60 κλινών και άνω) και 3* αστέρων (110 κλινών και άνω) τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις άρτιας λειτουργίας όλων των τμημάτων μιας σωστά οργανωμένης μονάδας και καθιστούν δυνατή την ορθή άσκηση της πρακτικής εκάστης ειδικότητας.
- Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα κατηγορίας 5* και 4* αστέρων, ανεξαρτήτως αριθμού κλινών, που διαθέτουν σήμα «boutique hotel» που χορηγείται από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.), τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις άρτιας λειτουργίας όλων των τμημάτων μιας σωστά οργανωμένης μονάδας και καθιστούν δυνατή την ορθή άσκηση της πρακτικής εκάστης ειδικότητας.
- Εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής οι οποίες διαθέτουν τμήματα συναφή με τις ειδικότητες των ασκούμενων, εφοδιασμένα με τις προβλεπόμενες από το νόμο άδειες λειτουργίας.
- Τουριστικά γραφεία για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων, στα οποία ο αριθμός των απασχολουμένων είναι τρία (3) άτομα και άνω, όπως αυτό αποτυπώνεται κάθε φορά στη τρέχουσα ισχύουσα κατάσταση ενεργού προσωπικού που τηρείται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
- Αρτοποιεία και εργαστήρια ζαχαροπλαστικής, για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων, τα οποία είναι πλήρως οργανωμένα από πλευράς εγκαταστάσεων και απασχολούν στην ειδικότητα τέσσερα (4) άτομα κατ’ ελάχιστο, όπως αυτό αποτυπώνεται κάθε φορά στη τρέχουσα ισχύουσα κατάσταση ενεργού προσωπικού που τηρείται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
- Eστιατόρια, για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων, τα οποία διαθέτουν το Ειδικό Σήμα Ποιότητας Ελληνικής Κουζίνας, είναι πλήρως οργανωμένα από πλευράς εγκαταστάσεων και απασχολούν στην ειδικότητα πέντε (5) άτομα κατ’ ελάχιστο, όπως αυτό αποτυπώνεται κάθε φορά στη τρέχουσα ισχύουσα κατάσταση ενεργού προσωπικού που τηρείται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
- Ναυλομεσιτικά γραφεία, για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων, στα οποία ο αριθμός των απασχολουμένων είναι τρία (3) άτομα και άνω, όπως αυτό αποτυπώνεται κάθε φορά στη τρέχουσα ισχύουσα κατάσταση ενεργού προσωπικού που τηρείται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
- Εταιρείες Κρουαζιέρας για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων.
- Εταιρείες Γενικών Αντιπροσώπων Πωλήσεων (G.S.A. General Sales Agents) για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων.
- Αεροπορικές εταιρείες για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων.
- Εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης αεροσκαφών και επιβατών για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων.
- Γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων, στα οποία ο αριθμός των απασχολουμένων είναι πέντε (5) άτομα και άνω.
- Εταιρείες διαχείρισης ξενοδοχείων, καθώς και εταιρείες διαχείρισης αεροδρομίων για τους ασκούμενους συναφών ειδικοτήτων.
Ειδικότερα οι σπουδαστές ή καταρτιζόμενοι των σχολών του Υπουργείου Τουρισμού δύναται να πραγματοποιούν πρακτική άσκηση και σε επιχειρήσεις των ανωτέρω κατηγοριών της ημεδαπής ή με έδρα σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο του κράτους – μέλους υποδοχής για την πρακτική άσκηση.
Πέραν των ανωτέρω κατηγοριών επιχειρήσεων, οι σπουδαστές και καταρτιζόμενοι δύνανται να τοποθετηθούν και σε άλλες επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα, εφόσον τεκμηριωθεί η συνάφεια του αντικειμένου της επιχείρησης με την ειδικότητα του πρακτικά ασκούμενου, κατόπιν εισήγησης των Διευθυντών των εκπαιδευτικών μονάδων του Υπουργείου Τουρισμού προς την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Τουρισμού και κατόπιν σχετικής έγκρισης.
Το ποσοστό των πρακτικά ασκούμενων που τοποθετούνται σε όλες τις κατηγορίες των επιχειρήσεων δεν δύναται να υπερβαίνει το δεκαεπτά τοις εκατό (17%) του τακτικού προσωπικού τους και σε κάθε περίπτωση τα σαράντα (40) άτομα, αν ο αριθμός που προκύπτει από την ποσόστωση είναι μεγαλύτερος.
Υποχρεώσεις των επιχειρήσεων
Οι επιχειρήσεις, προκειμένου να δεχτούν ως πρακτικά ασκούμενο σπουδαστή ή καταρτιζόμενο των σχολών του Υπουργείου Τουρισμού, συνάπτουν συμβάσεις με τις Σχολές αυτές, οι οποίες τηρούνται στο αρχείο της επιχείρησης και είναι διαθέσιμες προς επίδειξη, όποτε ζητούνται, από τους Επόπτες Πρακτικής Άσκησης και τους Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων. Σε περίπτωση που η επιχείρηση συνάπτει σύμβαση για υλοποίηση πρακτικής άσκησης καταρτιζόμενων ή σπουδαστών Σχολής Τουριστικών Επαγγελμάτων, η οποία εδρεύει σε κράτος μέλος της Ε.Ε., η σύμβαση και τα απαραίτητα παραστατικά στοιχεία, που αποδεικνύουν ότι η συμβαλλόμενη Σχολή είναι Τουριστικών Επαγγελμάτων, πρέπει να είναι μεταφρασμένα στην ελληνική γλώσσα από αρμόδιο φορέα.
Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να εγγράφουν τους πρακτικά ασκούμενους στο ειδικό έντυπο Ε3.5: «Αναγγελία έναρξης/μεταβολών σύμβασης πρακτικής άσκησης σπουδαστών/φοιτητών», στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
Οι ασκούμενοι υπάγονται στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ), μόνο για τον κλάδο του ατυχήματος. Για την ασφάλισή τους καταβάλλονται οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες βαρύνουν το φυσικό ή νομικό πρόσωπο (εργοδότης), στο οποίο υλοποιείται η πρακτική άσκηση.
Οι ασκούμενοι σπουδαστές και καταρτιζόμενοι πρέπει να διαθέτουν Πιστοποιητικό Υγείας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην αριθ. Υ1γ/Γ.Π/οικ 35797/2012 Υ.Α., εφόσον η ειδικότητα το απαιτεί.
Διάρκεια, Αποζημίωση, Ωράριο
Η διάρκεια πρακτικής άσκησης προβλέπεται στη σύμβαση που συνάπτεται από τα συμβαλλόμενα μέρη, όπως ορίζει ο Kανονισμός Σπουδών και το Πρόγραμμα κάθε Σχολής.
Η αποζημίωση της πρακτικής άσκησης των ασκούμενων των σχολών του Υπουργείου Τουρισμού ανέρχεται κατ’ ελάχιστο στο εξήντα τοις εκατό (60%) του νόμιμου νομοθετημένου κατώτατου μισθού, όπως εκάστοτε ισχύει, σε περίπτωση, δε, συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος από ΕΣΠΑ, ανέρχεται σε ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%).
Όσες επιχειρήσεις δεν παρέχουν στέγη στους ασκούμενους, των οποίων η κατοικία είναι εκτός της περιφερειακής ενότητας που βρίσκεται η επιχείρηση και σε νησιωτικά συμπλέγματα εκτός νήσου, καταβάλλουν σε αυτούς επιπλέον αποζημίωση στέγης ίση κατ’ ελάχιστο με το είκοσι τοις εκατό (20%) του νόμιμου νομοθετημένου κατώτατου μισθού, όπως εκάστοτε ισχύει. Εξαιρούνται της κατά τα ανωτέρω αποζημίωσης πρακτικής άσκησης, οι ασκούμενοι των ΑΤΕΙ και ΑΣΠΑΙΤΕ (πρώην ΣΕΛΕΤΕ) της ημεδαπής.
Το ωράριο πρακτικής άσκησης καθορίζεται με ευθύνη των υπευθύνων των επιχειρήσεων, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για την ημερήσια και εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας, όπως αυτές προβλέπονται από τη σχετική νομοθεσία, τις κλαδικές συμβάσεις εργασίας και τις εκάστοτε ΕΓΣΣΕ. Υπερωριακή απασχόληση δεν επιτρέπεται.
Ειδικά σε ό,τι αφορά στους ανήλικους ασκούμενους σπουδαστές οι επιχειρήσεις δεσμεύονται από τις κείμενες διατάξεις περί χρονικών ορίων εργασίας ανηλίκων (Ν.1837/1989, Π.Δ.62/1998 και Ν.3850/2010).