Πακέτο κινητικότητας Ι – Κοινωνικοί κανόνες
Χρόνοι οδήγησης και ανάπαυσης
Ερωτήσεις και απαντήσεις (Μέρος 1ο)
Πίνακας περιεχομένων
- Πώς πρέπει να κατανοηθεί και να εφαρμοστεί η υποχρέωση επιστροφής του οδηγού στην “πατρίδα” ; Ποιες είναι οι αντίστοιχες υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του εργοδότη και του οδηγού ;
- Πώς θα αποδείξει η επιχείρηση μεταφορών ότι έχει οργανώσει την εργασία κατά τρόπο ώστε ο οδηγός να έχει την δυνατότητα επιστροφής είτε στον τόπο κατοικίας είτε στο επιχειρησιακό κέντρο της επιχείρησης;
- Ποιος πρέπει να καταβάλει τα έξοδα μετακίνησης του οδηγού για να επιστρέψει είτε στο επιχειρησιακό κέντρο της επιχείρησης είτε στον τόπο κατοικίας;
- Ισχύει η διάταξη για τους αυτοαπασχολούμενους οδηγούς; Πώς μπορεί ένας αυτοαπασχολούμενος οδηγός να αποδείξει ότι εκπλήρωσε την υποχρέωσή του να επιστρέψει στον τόπο κατοικίας ή στο επιχειρησιακό κέντρο της επιχείρησης;
- Τι συνιστά κατάλληλο κατάλυμα φιλικό προς το φύλο για τη λήψη των τακτικών εβδομαδιαίων περιόδων ανάπαυσης;
- Ποια αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να προσκομίσει ένας οδηγός στον ελεγκτή για να αποδείξει ότι δεν έχει δαπανήσει την τακτική εβδομαδιαία ανάπαυση στο φορτηγό αλλά σε κατάλληλο κατάλυμα;
- Πρέπει ο οδηγός που συνοδεύει όχημα που μεταφέρεται με πλοίο ή τρένο, για ταξίδι 8 ωρών ή περισσότερο, και με πρόσβαση σε καμπίνα ύπνου, πρέπει να διανύει τα υπόλοιπα τμήματα της κανονικής εβδομαδιαίας περιόδου ανάπαυσης σε κατάλληλο κατάλυμα, ή μπορεί να περάσει αυτά τα μέρη της τακτικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης στο όχημα;
- Όταν ένας οδηγός έχει λάβει δύο διαδοχικές περιόδους μειωμένης εβδομαδιαίας ανάπαυσης, μπορούν οι δύο περίοδοι αποζημίωσης να συνδεθούν χωριστά με άλλες περιόδους ανάπαυσης τουλάχιστον εννέα ωρών και να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της διεθνούς μεταφοράς;
- Ποιες είναι οι εξαιρετικές περιστάσεις στις οποίες ο οδηγός μπορεί να υπερβεί τον ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης; Πώς να ελέγξει τέτοιες εξαιρετικές περιστάσεις;
- Μπορεί ένας οδηγός που υπερβαίνει τον ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης λόγω εξαιρετικών περιστάσεων να υπερβεί και το μέγιστο δεκαπενθήμερο όριο, των 90 ωρών οδήγησης;
- Υποχρεούται ο οδηγός που συμμετέχει σε πολλαπλές μεταφορές να κάνει διάλειμμα 45 λεπτών στο κινούμενο όχημα; Μπορεί το διάλειμμα να είναι μεγαλύτερο των 45 λεπτών;
- Πότε αρχίζει να ισχύει η υποχρέωση χειρόγραφης καταγραφής της διέλευσης των συνόρων;
Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με την εφαρμογή της πρώτης δέσμης μέτρων για την κινητικότητα.
Η πρώτη δέσμη μέτρων για την κινητικότητα έχει τεθεί σε ισχύ και οι κοινωνικές διατάξεις σχετικά με τον χρόνο οδήγησης και τις συνθήκες ανάπαυσης των οδηγών εφαρμόζονται από τις 20 Αυγούστου 2020. Προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι πλέον να διασφαλίσει κοινή αντίληψη και συνεκτική εφαρμογή των νέων διατάξεων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προετοίμασε την παρακάτω πρώτη σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων προκειμένου να απαντήσει στα πλέον πιεστικά ερωτήματα που έθεσε ο τομέας όσον αφορά την εφαρμογή των μέτρων. Η παρούσα ενότητα θα συμπληρωθεί σταδιακά, εφόσον χρειάζεται, με περαιτέρω ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τις άλλες διατάξεις της πρώτης δέσμης μέτρων για την κινητικότητα. Θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι οδηγοί και οι οδικοί μεταφορείς εφαρμόζουν τους κανόνες και οι φορείς επιβολής διενεργούν τους αναγκαίους ελέγχους με εναρμονισμένο τρόπο σε όλη την ΕΕ.
ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ: Η παρούσα σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων εκπονήθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και δεν δεσμεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μόνο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αρμόδιο να ερμηνεύει έγκυρα το δίκαιο της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνεται ότι το άρθρο 8 παράγραφοι 8 και 8α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006, το οποίο καλύπτεται από τις ερωτήσεις 1 έως 6, αποτελεί επί του παρόντος αντικείμενο προσφυγής ακύρωσης ενώπιον του Δικαστηρίου. Τα παραδείγματα που παρέχονται είναι ενδεικτικά και ο κατάλογος συγκεκριμένων παραδειγμάτων θα εμπλουτιστεί.
I. Επιστροφή του οδηγού
1. Πώς ερμηνεύεται και εφαρμόζεται η υποχρέωση επιστροφής του οδηγού στον τόπο κατοικίας του; Ποιες είναι οι αντίστοιχες υποχρεώσεις και δικαιώματα του εργοδότη και του οδηγού;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Στόχος του μέτρου είναι η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των οδηγών στις οδικές μεταφορές, ώστε να μην περνούν υπερβολικά μεγάλες περιόδους στον δρόμο.
Η επιχείρηση μεταφορών υποχρεούται να οργανώνει την εργασία των οδηγών κατά τρόπο ώστε να μπορούν να επιστρέφουν («στον τόπο κατοικίας τους») κάθε τρεις ή τέσσερις διαδοχικές εβδομάδες (ανάλογα με το αν ο οδηγός είχε δύο διαδοχικές μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης).
Το άρθρο 8 παράγραφος 8α του κανονισμού αναφέρεται σε δύο πιθανούς τόπους επιστροφής που πρέπει να προσφέρονται και να οργανώνονται από τον εργοδότη, και συγκεκριμένα η έδρα λειτουργίας του εργοδότη την οποία έχει κανονικά ως βάση ο οδηγός στο κράτος μέλος εγκατάστασης του εργοδότη, ή ο τόπος κατοικίας του οδηγού όταν αυτός διαφέρει από τον τόπο εγκατάστασης του εργοδότη.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 14 του κανονισμού, «[…] οι οδηγοί είναι ελεύθεροι να επιλέγουν πού θα περάσουν την περίοδο ανάπαυσής τους», εναπόκειται στον οδηγό να επιλέξει μεταξύ των δύο επιλογών που προσφέρει ο εργοδότης. Αυτό σημαίνει ότι ο οδηγός δεν μπορεί να υποχρεωθεί από τον εργοδότη να επιλέξει την εγκατάσταση του εργοδότη ως τόπο επιστροφής.
Ενδέχεται να προκύψει ζήτημα εάν ο οδηγός δεν επιλέξει μία από τις δύο αυτές δυνατότητες. Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης μπορεί να επιλέξει μία από τις δύο, ανάλογα με το ποια θεωρεί καταλληλότερη. Στο πλαίσιο αυτό, τα αποδεικτικά στοιχεία θα περιλαμβάνουν πρόσκληση (π.χ. μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), η οποία υποβλήθηκε στον οδηγό χωρίς όμως αυτός να δώσει συνέχεια, για την επιλογή μεταξύ του τόπου κατοικίας του ή της έδρας λειτουργίας της επιχείρησης.
Ένα άλλο ζήτημα είναι το πού ο οδηγός περνά τελικά τον χρόνο ανάπαυσής του. Εν προκειμένω, ο κανονισμός δεν ορίζει συγκεκριμένο τόπο και δεν μπορεί να υπάρξει παραβίαση του δικαίου της ΕΕ ως προς το σημείο αυτό. Ωστόσο, ο εργοδότης πρέπει να προσφέρει τις δυνατότητες επιστροφής που προβλέπονται από τον κανονισμό. Ο κανόνας θεσπίζει υποχρέωση οργανωτικού χαρακτήρα, σε συνδυασμό με την υποχρέωση τήρησης των αντίστοιχων αρχείων για έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές.
Ενώ ο οδηγός μπορεί να επιλέξει τον τόπο ανάπαυσής του, δεν έχει τη δυνατότητα να απαλλάξει τον εργοδότη από την υποχρέωσή του να οργανώνει την εργασία ώστε να επιτρέπει την τακτική επιστροφή στον τόπο κατοικίας του. Η υποχρέωση αυτή εξακολουθεί να βαρύνει την επιχείρηση μεταφορών, ανεξάρτητα του τι δηλώνει ο οδηγός και αποφασίζει τελικά να κάνει.
Συνοψίζοντας, ο εργοδότης υποχρεούται να προσφέρει στον οδηγό τη δυνατότητα επιστροφής είτε στον τόπο κατοικίας του είτε στην έδρα λειτουργίας του εργοδότη την οποία έχει κανονικά ως βάση ο οδηγός, μέσω κατάλληλης οργάνωσης της εργασίας του. Η οργάνωση αυτή πρέπει να πραγματοποιείται, χωρίς ιδιαίτερο αίτημα από τον οδηγό. Όσον αφορά τον συγκεκριμένο τόπο ανάπαυσης, η επιλογή του εναπόκειται στον οδηγό και δεν απαιτείται από τον εργοδότη ούτε από τον οδηγό να διατηρούν συγκεκριμένα αποδεικτικά στοιχεία.
Για παράδειγμα, ένας Πολωνός οδηγός που κατοικεί στη Σλοβακία και απασχολείται από εταιρεία εγκατεστημένη στην Πολωνία εκτελεί μεταφορές μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας. Ο εργοδότης του οφείλει να του προσφέρει την επιλογή, να επιστρέφει τακτικά στον τόπο κατοικίας του (Σλοβακία) ή στην έδρα λειτουργίας της εταιρείας (Πολωνία), και να οργανώσει αναλόγως την εργασία του. Ωστόσο, ο οδηγός μπορεί να αποφασίσει να αξιοποιήσει το διάλειμμά του για να μεταβεί σε άλλο μέρος, π.χ. στη νότια Ιταλία για διακοπές, και να ενημερώσει σχετικά τον εργοδότη. Μετά το διάλειμμα, ο οδηγός θα πρέπει να μεταβεί απευθείας από τον τόπο ανάπαυσής του στην Ιταλία στον τόπο όπου θα αρχίσει εκ νέου την εργασία του (Ισπανία ή Γαλλία).
2. Πώς πρέπει η επιχείρηση μεταφορών να αποδείξει ότι οργάνωσε την εργασία κατά τρόπο ώστε ο οδηγός να έχει τη δυνατότητα να επιστρέψει είτε στον τόπο κατοικίας του είτε στην έδρα λειτουργίας της επιχείρησης;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Οι επιχειρήσεις μεταφορών χρησιμοποιούν αρχεία ταχογράφου, προγράμματα υπηρεσίας των οδηγών ή άλλα έγγραφα τεκμηρίωσης για να αποδείξουν τη συμμόρφωση με την υποχρέωση οργάνωσης της επιστροφής του οδηγού (αιτιολογική σκέψη 14 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006). Άλλα έγγραφα τεκμηρίωσης που αποδεικνύουν ότι ο εργοδότης προσέφερε πραγματική δυνατότητα στον οδηγό να επιστρέψει είτε στον τόπο κατοικίας του είτε στην έδρα λειτουργίας της επιχείρησης θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, εισιτήρια ή οποιαδήποτε άλλη απόδειξη ρύθμισης άλλων ταξιδιωτικών λεπτομερειών (π.χ. απόδειξη ότι ο οδηγός ταξίδεψε στον τόπο κατοικίας του με μικρό λεωφορείο που παρείχε ο εργοδότης).
Τα αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να φυλάσσονται στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης και να υποβάλλονται, εφόσον ζητηθεί, από τις ελεγκτικές αρχές του κράτους μέλους εγκατάστασης του εργοδότη ή οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους. Δεν θα πρέπει να ζητείται από τον οδηγό να διαθέτει τέτοια αποδεικτικά στοιχεία, ούτε στοιχεία σχετικά με τον τόπο στον οποίο πέρασε μια κανονική περίοδο εβδομαδιαίας ανάπαυσης ή ένα μεγαλύτερο διάλειμμα. Μετά τη διενέργεια καθ’ οδόν ελέγχου, οι ελεγκτικές αρχές μπορούν, για παράδειγμα, να ζητήσουν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τη δραστηριότητα του οδηγού στις αρχές του κράτους μέλους στο οποίο είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση οδικών μεταφορών. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 561/2006 και η οδηγία 2006/22/ΕΚ προβλέπουν ότι τα κράτη μέλη συνδράμουν το ένα το άλλο για την εφαρμογή του κανονισμού και τον έλεγχο της συμμόρφωσης με αυτόν.
Η υποχρέωση του εργοδότη να επιτρέπει την τακτική επιστροφή του οδηγού έχει οργανωτικό χαρακτήρα, και συνδυάζεται με την υποχρέωση τήρησης αντίστοιχων αρχείων για ελέγχους από τις αρμόδιες αρχές. Ως εκ τούτου, μια δήλωση ή μια δήλωση αποποίησης υπογεγραμμένη από τον οδηγό (για παράδειγμα, στο πλαίσιο σύμβασης εργασίας ή μια δήλωση εκ των προτέρων αποποίησης από το δικαίωμα επιστροφής, δηλαδή πριν ο οδηγός λάβει προσφορά από τον εργοδότη) με την οποία ο οδηγός παραιτείται από το δικαίωμά του να επιλέγει «τόπο» επιστροφής δεν μπορεί να απαλλάξει τον εργοδότη από την υποχρέωση να προσφέρει πραγματική δυνατότητα επιστροφής ούτε από την υποχρέωση να οργανώνει αναλόγως την εργασία.
3. Ποιος θα πρέπει να πληρώσει τα έξοδα ταξιδιού του οδηγού για να επιστρέψει είτε στην έδρα λειτουργίας της επιχείρησης είτε στον τόπο κατοικίας;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Εάν ο οδηγός τερματίσει την περίοδο εργασίας του σε έναν από τους δύο τόπους που έχει επιλέξει για επιστροφή ή κοντά σε έναν από τους τόπους αυτούς, τότε δεν υπάρχουν πρόσθετα έξοδα ταξιδιού για τον εργοδότη.
Σε περίπτωση που η περίοδος εργασίας που προηγείται της επιστροφής σε έναν από τους δύο τόπους λήγει σε τόπο μακριά από τον επιλεγμένο τόπο επιστροφής, τότε η υποχρέωση του εργοδότη να οργανώσει την επιστροφή του οδηγού περιλαμβάνει οικονομική ευθύνη για την κάλυψη των εξόδων ταξιδιού.
Όταν ο οδηγός αποφασίσει να μην επωφεληθεί από την προσφορά του εργοδότη να επιστρέψει στον τόπο κατοικίας του ή στην έδρα λειτουργίας του εργοδότη και επιλέξει να περάσει την περίοδο ανάπαυσής του σε άλλο τόπο, τότε τυχόν έξοδα ταξιδιού προς και από τον τόπο αυτό θα πρέπει να καλύπτονται από τον οδηγό.
Οι ίδιες αρχές ισχύουν για τους οδηγούς που έχουν τον τόπο κατοικίας τους σε τρίτη χώρα και απασχολούνται από εταιρεία εγκατεστημένη στην ΕΕ.
4. Εφαρμόζεται η διάταξη αυτή στους αυτοαπασχολούμενους οδηγούς; Πώς μπορεί ένας αυτοαπασχολούμενος οδηγός να αποδείξει ότι εκπλήρωσε την υποχρέωση επιστροφής στον τόπο κατοικίας ή στην έδρα λειτουργίας της επιχείρησης;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Το άρθρο 8 παράγραφος 8α εφαρμόζεται μόνο στους μισθωτούς οδηγούς. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 561/2006 δεν προσδιορίζει τι αποτελεί σχέση εργασίας. Ωστόσο, ελλείψει παραπομπής στο εθνικό δίκαιο, η έννοια αυτή πρέπει να γίνεται αντιληπτή αυτοτελώς βάσει αντικειμενικών παραγόντων.
Η ερμηνεία της μπορεί να βασιστεί στη νομολογία που αφορά παρόμοιες καταστάσεις (βλ. υποθέσεις C-658/18, σκέψεις 88 και εξής· C-147/17, σκέψεις 41 και εξής· C-316/13, σκέψεις 27 και εξής). Επομένως, για να καθοριστεί αν υπάρχει σχέση εργασίας θα πρέπει να εξεταστούν τα πραγματικά περιστατικά που συνδέονται με την πραγματική εκτέλεση των εργασιών και όχι η περιγραφή της σχέσης από τα μέρη. Σύμφωνα με το Δικαστήριο, το αν ένα πρόσωπο είναι μισθωτός ή όχι πρέπει να καθορίζεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων που χαρακτηρίζουν τη σχέση εργασίας, λαμβανομένων υπόψη των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων του συγκεκριμένου προσώπου. Το κύριο χαρακτηριστικό της εργασιακής σχέσης είναι το γεγονός ότι ένα συγκεκριμένο άτομο παρέχει, κατά τη διάρκεια ορισμένου χρόνου, σε άλλο άτομο και υπό τη διεύθυνσή του, υπηρεσίες έναντι αμοιβής.
Για τον ίδιο σκοπό, ακόμη και αν ο ορισμός του «αυτοαπασχολούμενου οδηγού» που περιλαμβάνεται στην οδηγία 2002/15/ΕΚ δεν εφαρμόζεται αυτός καθαυτός στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006, ο εν λόγω ορισμός μπορεί να ληφθεί υπόψη. Μια δραστηριότητα που ασκείται με την ιδιότητα του «αυτοαπασχολούμενου οδηγού» κατά την έννοια του εν λόγω ορισμού δεν θα πρέπει να θεωρείται ότι δημιουργεί σχέση εργασίας για τους σκοπούς του άρθρου 8 παράγραφος 8α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006.
Οι πραγματικά αυτοαπασχολούμενοι δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 8 παράγραφος 8α. Ωστόσο, ένα άτομο, το οποίο απλώς δηλώνεται ως αυτοαπασχολούμενος, αλλά η κατάστασή του πληροί τις προϋποθέσεις που χαρακτηρίζουν μια σχέση εργασίας με άλλο (φυσικό ή νομικό) πρόσωπο, πρέπει αντιθέτως να θεωρείται μισθωτός κατά την έννοια του άρθρου 8 παράγραφος 8α και, ως εκ τούτου, καλύπτεται από την εν λόγω διάταξη.
II. Απαγόρευση λήψης κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης εντός της καμπίνας του οχήματος
5. Τι συνιστά κατάλληλο φιλικό προς τα φύλα κατάλυμα για τη λήψη των κανονικών περιόδων εβδομαδιαίας ανάπαυσης;
Άρθρο 8 παράγραφος 8
Η νομοθεσία διευκρινίζει ότι οι κανονικές περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας τουλάχιστον 45 ωρών πρέπει να λαμβάνονται σε κατάλληλο φιλικό προς τα φύλα κατάλυμα με επαρκείς εγκαταστάσεις ύπνου και υγιεινής. Οι εν λόγω περίοδοι ανάπαυσης δεν μπορούν να ληφθούν εντός της καμπίνας του οχήματος.
Δεν υπάρχει ορισμός ούτε κατάλογος κριτηρίων για τον ορισμό της έννοιας του κατάλληλου καταλύματος στη νομοθεσία και είναι σημαντικό να δοθούν περιθώρια ευελιξίας ως προς το είδος των καταλυμάτων που μπορούν να χρησιμοποιούν οι οδηγοί.
Ωστόσο, το άρθρο 8 παράγραφος 8 ορίζει σαφώς ότι το κατάλυμα πρέπει να προσφέρει επαρκείς εγκαταστάσεις ύπνου και υγιεινής. Οι εγκαταστάσεις θα πρέπει να διασφαλίζουν επαρκή προστασία της ιδιωτικής ζωής για κάθε άτομο.
Διάφορα είδη καταλύματος μπορεί να πληρούν τα κριτήρια αυτά, όπως, για παράδειγμα, ένα ξενοδοχείο, ένα ενοικιαζόμενο διαμέρισμα σε μοτέλ ή μια ιδιωτική κατοικία.
6. Ποια αποδεικτικά στοιχεία πρέπει να προσκομίσει ο οδηγός στον ελεγκτή προκειμένου να αποδείξει ότι δεν έχει περάσει την κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση στο φορτηγό αλλά σε κατάλληλο κατάλυμα;
Άρθρο 8 παράγραφος 8
Το άρθρο 34 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 165/2014 ορίζει ότι τα κράτη μέλη δεν επιβάλλουν στους οδηγούς την υποχρέωση να προσκομίζουν έγγραφα που πιστοποιούν τις δραστηριότητες των οδηγών έξω από το όχημα. Η εν λόγω διάταξη καλύπτει επίσης τη λήψη κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης εκτός του οχήματος. Ως εκ τούτου, οι αρχές επιβολής δεν μπορούν να ζητούν από τους οδηγούς να προσκομίζουν έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι η κανονική εβδομαδιαία ανάπαυσή τους πριν από τον καθ’ οδόν έλεγχο δεν πραγματοποιήθηκε εντός του οχήματος.
Μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο στους οδηγούς ή τους εργοδότες μόνο για μη συμμόρφωση με την απαγόρευση λήψης της κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης (ή ανάπαυσης διάρκειας μεγαλύτερης των 45 ωρών που λαμβάνεται ως αντιστάθμιση) εντός του οχήματος όταν συλλαμβάνονται να πραγματοποιούν την κανονική εβδομαδιαία ανάπαυσή τους εντός του οχήματος κατά τη στιγμή του ελέγχου.
III. Κανόνας πορθμείου
7. Ο οδηγός που συνοδεύει όχημα μεταφερόμενο με πορθμείο ή σιδηρόδρομο, για ταξίδι 8 ωρών και άνω, και διαθέτει πρόσβαση σε καμπίνα ύπνου, πρέπει να λάβει το υπόλοιπο μέρος της κανονικής περιόδου εβδομαδιαίας ανάπαυσης σε κατάλληλο κατάλυμα ή επιτρέπεται να περάσει αυτό το μέρος της κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης εντός του οχήματος;
Άρθρο 9
Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006, οι κανονικές περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης και οποιαδήποτε περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας μεγαλύτερης των 45 ωρών που λαμβάνεται ως αντιστάθμιση για προηγούμενες μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης δεν πρέπει να πραγματοποιούνται εντός οχήματος. Πρέπει να λαμβάνονται σε κατάλληλο κατάλυμα, όπως περιγράφεται λεπτομερώς στον κανονισμό.
Το άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού αφορά την περίπτωση κατά την οποία ο οδηγός συνοδεύει όχημα που μεταφέρεται με πορθμείο ή σιδηρόδρομο και, στο πλαίσιο αυτό, προβλέπει ορισμένες παρεκκλίσεις. Μολονότι αναφέρεται στο άρθρο 8 συνολικά, δεν επιτρέπει παρέκκλιση από την απαγόρευση που προβλέπεται στο άρθρο 8 παράγραφος 8 για τη λήψη ορισμένων ειδών ανάπαυσης εντός οχήματος. Αντίθετα, όπως προκύπτει από τη διατύπωση του άρθρου, οι παρεκκλίσεις που επιτρέπονται σ’ αυτό μπορούν να αφορούν μόνο τη δυνατότητα «διακοπής» ορισμένων περιόδων ανάπαυσης, δηλαδή μιας κανονικής περιόδου ημερήσιας ανάπαυσης, μιας μειωμένης περιόδου εβδομαδιαίας ανάπαυσης ή μιας κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης. Ως εκ τούτου, παρεκκλίνει μόνο από τη διάταξη σύμφωνα με την οποία «ανάπαυση» συνιστά «κάθε περίοδος χωρίς διακοπή, κατά τη διάρκεια της οποίας ο οδηγός μπορεί να διαθέτει ελεύθερα το χρόνο του».
Συνεπώς, ο οδηγός δεν μπορεί, πριν από την επιβίβαση και/ή μετά την αποβίβαση από το πορθμείο/σιδηρόδρομο, να περάσει μέρος της κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσής του εντός οχήματος.
IV. Μειωμένες περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης
8. Όταν ο οδηγός έχει λάβει διαδοχικά δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης, μπορούν οι δύο περίοδοι αντιστάθμισης να συνδέονται χωριστά με άλλες περιόδους ανάπαυσης διάρκειας τουλάχιστον εννέα ωρών και να πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια διεθνούς μεταφοράς;
Άρθρο 8 παράγραφος 6β
Κάθε παρέκκλιση από τους γενικούς κανόνες πρέπει να ερμηνεύεται και να εφαρμόζεται αυστηρά, ώστε να μην διακυβεύονται οι στόχοι της νομοθεσίας. Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 8 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/1054 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006, πρόθεση του νομοθέτη είναι να επιτρέψει στους οδηγούς που εκτελούν διεθνή ταξίδια μεγάλων αποστάσεων να επιστρέφουν στον τόπο κατοικίας τους για την κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση και να αποζημιώνονται για προηγούμενες μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης.
Το άρθρο 8 παράγραφος 6β του κανονισμού ορίζει σαφώς ότι πριν από την κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση που λαμβάνεται μετά από δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης λαμβάνεται ανάπαυση ως αντιστάθμιση για τις δύο προηγούμενες διαδοχικές μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης και δεν αναλαμβάνονται άλλες δραστηριότητες, όπως η οδήγηση ή άλλη εργασία. Συνεπώς, οι δύο αντισταθμίσεις πρέπει να λαμβάνονται συνολικά και να συνδέονται με την υποχρεωτική κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση μετά τις δύο διαδοχικές μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης.
V. Έκτακτη υπέρβαση του χρόνου οδήγησης
9. Ποιες είναι οι εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες ο οδηγός μπορεί να υπερβεί τον ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης; Πώς ελέγχονται οι εν λόγω εξαιρετικές περιπτώσεις;
Άρθρο 12 παράγραφοι 2 και 3
Η υπέρβαση του ημερήσιου ή/και εβδομαδιαίου χρόνου οδήγησης επιτρέπεται αποκλειστικά για να μπορεί το όχημα να φτάσει σε κατάλληλο τόπο στάθμευσης και εφόσον είναι απαραίτητο για την ασφάλεια των προσώπων, των οχημάτων ή του φορτίου τους, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν ο οδηγός πρέπει να φθάσει στον τόπο κατοικίας του ή στην έδρα λειτουργίας του εργοδότη για να λάβει περίοδο εβδομαδιαίας ανάπαυσης ή κανονική περίοδο εβδομαδιαίας ανάπαυσης. Οι δύο αυτές νέες παρεκκλίσεις μπορούν να χρησιμοποιούνται όταν, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων ανεξάρτητων από τη θέληση του οδηγού ή του μεταφορέα (καιρικές συνθήκες, συμφόρηση, καθυστερήσεις στα σημεία φόρτωσης/εκφόρτωσης κ.λπ.), ο οδηγός δεν είναι σε θέση να φθάσει σε έναν από τους τόπους που αναφέρονται ανωτέρω για εβδομαδιαία ανάπαυση χωρίς να παραβεί τους κανόνες σχετικά με την ημερήσια ή εβδομαδιαία ανάπαυση.
Για παράδειγμα, ένας οδηγός από περιφερειακή χώρα ο οποίος πραγματοποιεί διεθνές ταξίδι μεγάλης διάρκειας και, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων που καθυστέρησαν το ταξίδι, δεν είναι σε θέση να φθάσει στον τόπο κατοικίας του, δεν θα χρειαζόταν, βάσει της εν λόγω διάταξης, να περάσει 45 ώρες κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης σε άλλο τόπο που δεν απέχει πολύ από τον τόπο κατοικίας του.
Όπως αναφέρεται στη νέα παράγραφο 4 του άρθρου 12 του κανονισμού, ο οδηγός υποχρεούται να αναφέρει τον λόγο της παρέκκλισης από τα χρονικά όρια οδήγησης χειρογράφως στο εκτυπωμένο αντίγραφο ή στο φύλλο καταγραφής ή στο πρόγραμμα υπηρεσίας. Η δήλωση αυτή καθιστά τον οδηγό υπεύθυνο για τις καταχωρισμένες πληροφορίες.
Η παράταση του χρόνου οδήγησης υπό τις εξαιρετικές περιστάσεις που αναφέρονται παραπάνω δεν πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα τη συντόμευση της περιόδου ανάπαυσης που έπεται της εν λόγω παράτασης. Όπως αναφέρεται στη νέα παράγραφο 5 του άρθρου 12 του κανονισμού, οποιαδήποτε περίοδος παράτασης στο πλαίσιο του εν λόγω άρθρου πρέπει να αντισταθμίζεται με ισοδύναμη περίοδο ανάπαυσης που λαμβάνεται συνολικά μαζί με οποιαδήποτε περίοδο ανάπαυσης έως το τέλος της τρίτης εβδομάδας που έπεται της εβδομάδας κατά την οποία εφαρμόστηκε η παρέκκλιση.
10. Μπορεί ο οδηγός που υπερβαίνει τον ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης λόγω εξαιρετικών περιστάσεων να υπερβεί επίσης το μέγιστο δεκαπενθήμερο χρονικό όριο οδήγησης των 90 ωρών;
Άρθρο 12 παράγραφοι 2 και 3
Η δυνατότητα των οδηγών να υπερβαίνουν τον ημερήσιο ή/και εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης σε εξαιρετικές περιπτώσεις προκειμένου να φθάσουν στον τόπο κατοικίας τους ή στην έδρα λειτουργίας του εργοδότη για να λάβουν εβδομαδιαία ανάπαυση ή κανονική περίοδο εβδομαδιαίας ανάπαυσης δεν επιτρέπει στους οδηγούς να παρεκκλίνουν από το μέγιστο δεκαπενθήμερο χρονικό όριο οδήγησης των 90 ωρών που ορίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006.
Η νέα παράγραφος 2 του άρθρου 12 του κανονισμού απαριθμεί σαφώς τις διατάξεις από τις οποίες μπορεί να παρεκκλίνει ο οδηγός, δηλαδή το άρθρο 6 παράγραφοι 1 και 2 σχετικά με τα ανώτατα ημερήσια και εβδομαδιαία χρονικά όρια οδήγησης και το άρθρο 8 παράγραφος 2 σχετικά με την υποχρέωση του οδηγού να έχει λάβει νέα περίοδο ημερήσιας ανάπαυσης εντός 24 ωρών από το τέλος της προηγούμενης περιόδου ημερήσιας ή εβδομαδιαίας ανάπαυσής του. Ο οδηγός πρέπει σε κάθε περίπτωση να τηρεί το ανώτατο όριο των 90 ωρών οδήγησης σε δύο διαδοχικές εβδομάδες.
Για παράδειγμα, ένας οδηγός ο οποίος έχει οδηγήσει 56 ώρες σε μια δεδομένη εβδομάδα (εβδομάδα 1) μπορεί να οδηγήσει δύο επιπλέον ώρες μετά από διάλειμμα 30 λεπτών προκειμένου να φθάσει στον τόπο κατοικίας του για να λάβει κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση. Κατά την επόμενη εβδομάδα (εβδομάδα 2), ο οδηγός θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι δεν θα οδηγήσει περισσότερες από 32 ώρες. Η εν λόγω δίωρη παράταση θα πρέπει να αντισταθμιστεί από ισοδύναμη περίοδο ανάπαυσης που θα ληφθεί συνολικά πριν από το τέλος της τρίτης εβδομάδας μετά την εβδομάδα
VI. Πολλαπλή επάνδρωση
11. Σε περίπτωση πολλαπλής επάνδρωσης οχήματος, ο οδηγός υποχρεούται να κάνει διάλειμμα 45 λεπτών εντός του κινούμενου οχήματος; Μπορεί το διάλειμμα να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 45 λεπτών;
Άρθρο 7
Σε περίπτωση πολλαπλής επάνδρωσης οχήματος, ο οδηγός δεν υποχρεούται να κάνει διάλειμμα 45 λεπτών εντός του κινούμενου οχήματος ενώ κάθεται δίπλα στον οδηγό που οδηγεί το όχημα. Ο ίδιος ο οδηγός μπορεί να επιλέξει αν επιθυμεί να κάνει το διάλειμμά του εντός του κινούμενου οχήματος ή εκτός του οχήματος. Το διάλειμμα μπορεί ασφαλώς να διαρκέσει περισσότερο από 45 λεπτά εάν πραγματοποιηθεί εκτός οχήματος.
Το διάλειμμα εντός κινούμενου οχήματος πρέπει να έχει διάρκεια 45 λεπτών συνολικά, όπως ορίζεται στη νέα (τρίτη) παράγραφο του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006. Ο εναπομένων χρόνος που αναλώνεται εντός οχήματος δίπλα στον οδηγό που οδηγεί το όχημα πρέπει να καταγράφεται ως περίοδος «διαθεσιμότητας», όπως ορίζεται στην τρίτη παράγραφο του άρθρου 3 στοιχείο β) της οδηγίας 2002/15/ΕΚ.
VII. Διέλευση συνόρων
12. Πότε αρχίζει να ισχύει η υποχρέωση της χειρόγραφης καταγραφής των συνοριακών διελεύσεων;
Άρθρο 34 παράγραφος 6 στοιχείο στ) και άρθρο 34 παράγραφος 7 του κανονισμού αριθ. 165/2014
Το άρθρο 34 παράγραφος 6 στοιχείο στ) και παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 165/2014 προβλέπει ότι οι οδηγοί καταγράφουν χειρογράφως το σύμβολο της χώρας στην οποία εισέρχονται αφού περάσουν τα σύνορα ενός κράτους μέλους. Η υποχρέωση ισχύει από τις 20 Αυγούστου 2020 για τα οχήματα που είναι εξοπλισμένα με αναλογικό ταχογράφο και από τις 2 Φεβρουαρίου 2022 για τα οχήματα που είναι εξοπλισμένα με ψηφιακό ταχογράφο.
Ο οδηγός πρέπει να σταματά στο πλησιέστερο δυνατό σημείο ακινητοποίησης στα σύνορα ή αμέσως μετά από αυτά. Όταν η διέλευση των συνόρων ενός κράτους μέλους πραγματοποιείται με πορθμείο ή σιδηρόδρομο, ο οδηγός πρέπει να εισάγει το σύμβολο της χώρας στον λιμένα ή τον σταθμό άφιξης.
Υπογραμμίζεται επίσης ότι, από τις 20 Αυγούστου 2020, οι οδηγοί οχημάτων που φέρουν αναλογικό ταχογράφο υποχρεούνται να καταγράφουν το σύμβολο των χωρών στις οποίες αρχίζει και τελειώνει ο ημερήσιος χρόνος εργασίας, όπως ίσχυε ήδη για τα οχήματα που είναι εξοπλισμένα με ψηφιακό ταχογράφο.
Ερωτήσεις και απαντήσεις (Μέρος 2ο)
ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ: Η παρούσα σειρά ερωτήσεων και απαντήσεων εκπονήθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και δεν δεσμεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μόνο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αρμόδιο να ερμηνεύει έγκυρα το δίκαιο της Ένωσης.
I. Επιστροφή του οδηγού
1. Πώς πρέπει να γίνονται κατανοητοί και να αποδεικνύονται οι όροι «τόπος κατοικίας», «έδρα λειτουργίας» και «την οποία έχει κανονικά ως βάση ο οδηγός»; Τι συμβαίνει όταν μια εταιρεία είναι εγκατεστημένη σε πολλά κράτη μέλη ή εκτός της ΕΕ;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 165/2014 και το άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1071/2009, ως «τόπος κατοικίας» θα πρέπει να νοείται ο τόπος στον οποίο το άτομο διαμένει συνήθως, δηλαδή τουλάχιστον 185 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος, λόγω προσωπικών και επαγγελματικών δεσμών. Ωστόσο, στην περίπτωση οδηγού του οποίου οι επαγγελματικοί δεσμοί βρίσκονται σε τόπο άλλον από τον τόπο των προσωπικών του δεσμών, ο οποίος ασκεί μεταφορικές δραστηριότητες σε διαφορετικά κράτη μέλη και ο οποίος, για τον λόγο αυτό, μπορεί να διαμένει διαδοχικά σε διάφορους τόπους που βρίσκονται σε διαφορετικά κράτη μέλη, ο τόπος κατοικίας του εν λόγω οδηγού θα πρέπει να θεωρείται ο τόπος των προσωπικών του δεσμών, υπό την προϋπόθεση ότι επιστρέφει εκεί τακτικά, π.χ. για οικογενειακούς λόγους.
Ο όρος «έδρα λειτουργίας» δεν ορίζεται στη νομοθεσία της ΕΕ για τις οδικές μεταφορές. Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 8α, η «έδρα λειτουργίας» στην οποία μπορεί να επιστρέφει ο οδηγός είναι ο τόπος τον οποίο έχει κανονικά ως βάση, δηλαδή ο τόπος όπου οργανώνεται η εργασία του, όπου συνήθως αρχίζει η περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσής του και στον οποίο επιστρέφει τακτικά, στο έδαφος του κράτους μέλους του πραγματικού και σταθερού τόπου εγκατάστασης του εργοδότη του, κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1071/2009.
Οι όροι σχετικά με τον εν λόγο πραγματικό και σταθερό τόπο εγκατάστασης οδικών μεταφορέων καθορίζονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1071/2009. Απαιτεί, μεταξύ άλλων, από την επιχείρηση να διαθέτει χώρο όπου φυλάσσει τα βασικά εμπορικά έγγραφά της, ιδίως τα λογιστικά έγγραφα, τα έγγραφα διαχείρισης του προσωπικού ή τα έγγραφα που περιέχουν στοιχεία σχετικά με τον χρόνο οδήγησης και τις περιόδους ανάπαυσης των οδηγών της. Εάν η επιχείρηση είναι εγκατεστημένη σε διαφορετικά κράτη μέλη, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1071/2009, ο οδηγός πρέπει να επιστρέφει στην έδρα λειτουργίας την οποία έχει κανονικά ως βάση ο οδηγός. Εάν η επιχείρηση είναι εγκατεστημένη εκτός της ΕΕ, η έδρα λειτουργίας μπορεί να βρίσκεται στην τρίτη χώρα, η οποία, για τους σκοπούς του κανονισμού, μπορεί να είναι μόνο η Ελβετία ή συμβαλλόμενο μέρος της συμφωνίας ΕΟΧ που δεν αποτελεί μέρος της ΕΕ, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 2 παράγραφος 2 στοιχείο β).
2. Για πόσο χρονικό διάστημα θα πρέπει η επιχείρηση μεταφορών να τηρεί αρχεία που να τεκμηριώνουν ότι έχει οργανώσει την εργασία του οδηγού κατά τρόπο ώστε να είναι σε θέση να επιστρέφει είτε στον τόπο κατοικίας είτε στην έδρα λειτουργίας της επιχείρησης;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Σύμφωνα με το άρθρο 33 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 165/2014, οι καταγραφές του ταχογράφου πρέπει να τηρούνται από την επιχείρηση για διάστημα τουλάχιστον 1 έτους μετά τη χρήση τους. Οι καταγραφές του χρόνου εργασίας πρέπει να τηρούνται για τουλάχιστον 2 έτη, όπως απαιτείται από το άρθρο 9 στοιχείο β) της οδηγίας 2002/15/ΕΚ. Τα αρχεία αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν την τεκμηρίωση σχετικά με την οργάνωση της επιστροφής του οδηγού, δεδομένου ότι η υποχρέωση αυτή θα υπόκειται, το αργότερο από τις 2 Φεβρουαρίου 2022, σε ελέγχους στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης σύμφωνα με το παράρτημα Ι μέρος Β της οδηγίας 2006/22/ΕΕ, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 2020/1057.
3. Ισχύει η υποχρέωση επιστροφής του οδηγού στον τόπο κατοικίας του για οχήματα μισθωμένα από άλλο κράτος μέλος και για οδηγούς οχημάτων μεταφοράς επιβατών;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 561/2006, και ιδίως το άρθρο 8 παράγραφος 8α, το οποίο ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των μισθωτών οδηγών και των εργοδοτών όσον αφορά την οργάνωση της επιστροφής του οδηγού στον τόπο κατοικίας του, εφαρμόζεται στις οδικές μεταφορές εμπορευμάτων ή επιβατών, ανεξάρτητα από το εάν τα οχήματα μισθώνονται ή ανήκουν στον εργοδότη ή εάν προορίζονται για τη μεταφορά επιβατών ή εμπορευμάτων.
4. Τι σημαίνει «[περίοδος ανάπαυσης] άνω των 45 ωρών που λαμβάνεται ως αντιστάθμιση» την οποία πρέπει να λάβει ο οδηγός μετά από δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης επί δύο διαδοχικές εβδομάδες, σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 8α δεύτερο εδάφιο;
Πότε θα πρέπει να αρχίσει η περίοδος ανάπαυσης που έλαβε ως αντιστάθμιση;
Άρθρο 8 παράγραφος 8α
Μετά από δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης που λαμβάνονται επί δύο διαδοχικές εβδομάδες εκτός του κράτους μέλους εγκατάστασης σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 6, ο οδηγός πρέπει να είναι σε θέση να επιστρέψει για να λάβει κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση διάρκειας τουλάχιστον 45 ωρών.
Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 6β, πριν από την εν λόγω κανονική περίοδο εβδομαδιαίας ανάπαυσης λαμβάνεται περίοδος ανάπαυσης ως αντιστάθμιση για τις δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης που ελήφθησαν κατά τις δύο προηγούμενες εβδομάδες.
Για παράδειγμα, ο οδηγός μπορεί να λάβει τις ακόλουθες περιόδους ανάπαυσης: Εβδομάδα 1: 24 ώρες
Εβδομάδα 2: 25 ώρες
Εβδομάδα 3: 21 + 20 + 45 ώρες, όπου οι 21 ώρες λαμβάνονται ως αντιστάθμιση για την εβδομάδα 1 και οι 20 ώρες ως αντιστάθμιση για την εβδομάδα
Η κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση που λαμβάνεται την εβδομάδα 3 πρέπει να αρχίζει το αργότερο έως τη συμπλήρωση έξι εικοσιτετράωρων περιόδων από το τέλος της προηγούμενης περιόδου εβδομαδιαίας ανάπαυσης (6 x 24 ώρες), όπως απαιτείται από το άρθρο 8 παράγραφος 6. Αυτό σημαίνει ότι η αντιστάθμιση για τις δύο προηγούμενες μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος της εν λόγω περιόδου των 6 x 24 ωρών, όταν αρχίζει η κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση.
II. Απαγόρευση λήψης κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης εντός της καμπίνας του οχήματος
5. Επιτρέπεται σε αυτοαπασχολούμενο οδηγό να λάβει την κανονική εβδομαδιαία ανάπαυσή του εντός του οχήματος;
Άρθρο 8 παράγραφος 8
Σε γενικές γραμμές, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 561/2006 εφαρμόζεται σε όλους τους οδηγούς, είτε είναι μισθωτοί είτε αυτοαπασχολούμενοι, οι οποίοι εκτελούν μεταφορές με οχήματα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Αυτό περιλαμβάνει την απαγόρευση λήψης κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης εντός της καμπίνας του οχήματος. Αυτό δικαιολογείται από τον στόχο της πρόληψης της κόπωσης των οδηγών (μισθωτών ή αυτοαπασχολούμενων) και της εξάλειψης των κινδύνων για την οδική ασφάλεια.
Είναι γεγονός ότι ορισμένες διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006 δεν εφαρμόζονται στους αυτοαπασχολούμενους οδηγούς, π.χ. το άρθρο 8 παράγραφος 8α, το οποίο ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των μισθωτών οδηγών και των εργοδοτών όσον αφορά την οργάνωση της επιστροφής των οδηγών στον τόπο κατοικίας (βλ. ερώτηση 4). Δεν ισχύει όμως κάτι τέτοιο στην περίπτωση της απαγόρευσης λήψης κανονικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης εντός της καμπίνας του οχήματος. Στην περίπτωση αυτή, τυχόν έξοδα διαμονής εκτός του οχήματος θα πρέπει να καλύπτονται από τον αυτοαπασχολούμενο οδηγό.
III. Μειωμένη εβδομαδιαία και ημερήσια ανάπαυση
6. Ο οδηγός λαμβάνει δύο διαδοχικές μειωμένες εβδομαδιαίες περιόδους ανάπαυσης (2 x 24 ώρες) εκτός του κράτους μέλους εγκατάστασης. Όταν ο οδηγός επιστρέψει στον τόπο κατοικίας του, λαμβάνει αντιστάθμιση (2 x 21 ώρες) και κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση (45 ώρες). Ο οδηγός, αφού επιστρέψει στον τόπο κατοικίας του, χρειάζεται να λάβει την ημερήσια ανάπαυσή του (9 ή 11 ώρες) σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2, προτού ξεκινήσει την ανάπαυση που έλαβε ως αντιστάθμιση και την κανονική εβδομαδιαία ανάπαυση;
Άρθρο 8 παράγραφος 6
Σκοπός του άρθρου 8 παράγραφοι 6 και 6β είναι να δίνεται η δυνατότητα στον οδηγό που εκτελεί διεθνείς μεταφορές μεγάλων αποστάσεων να επιστρέφει στον τόπο κατοικίας του προκειμένου να λαμβάνει μεγαλύτερη περίοδο ανάπαυσης, η οποία συνίσταται στην κανονική περίοδο εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας τουλάχιστον 45 ωρών και στην αντιστάθμιση δύο μειωμένων περιόδων εβδομαδιαίας ανάπαυσης που μπορεί να έχουν ληφθεί κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων εβδομάδων.
Ωστόσο, οι διατάξεις αυτές ισχύουν με την επιφύλαξη του άρθρου 8 παράγραφος 2, σύμφωνα με το οποίο η περίοδος ημερήσιας ανάπαυσης που πρέπει να λαμβάνει ο οδηγός εντός 24 ωρών από το τέλος της προηγούμενης περιόδου ημερήσιας ή εβδομαδιαίας ανάπαυσης μπορεί να παρατείνεται ώστε να συμπληρωθεί μια κανονική ή μια μειωμένη περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης, σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 3.
Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και αν το άρθρο 8 παράγραφος 3 δεν αναφέρει ρητώς τη δυνατότητα αυτή, εφαρμόζεται επίσης στην περίπτωση κατά την οποία η κανονική περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης λαμβάνεται μαζί με αντισταθμίσεις για προηγούμενες μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης.
7. Μπορεί ο οδηγός να λάβει περισσότερες από δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης εντός της περιόδου αναφοράς των τεσσάρων εβδομάδων που προβλέπεται στο άρθρο 8 παράγραφος 6 τρίτο εδάφιο; Πρέπει να αντισταθμίζονται όλες οι μειωμένες περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης;
Άρθρο 8 παράγραφος 6
Το άρθρο 8 παράγραφος 6 ορίζει ότι: «Κατά τη διάρκεια δεκαπενθημέρου, ο οδηγός πρέπει να λαμβάνει τουλάχιστον: α) δύο κανονικές περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης· ή β) μία κανονική εβδομαδιαία περίοδο ανάπαυσης και μία μειωμένη εβδομαδιαία περίοδο ανάπαυσης τουλάχιστον εικοσιτετραώρου διαρκείας», και ότι:
«Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, ο οδηγός που εκτελεί διεθνείς μεταφορές εμπορευμάτων μπορεί, εκτός του κράτους μέλους εγκατάστασης, να λαμβάνει δύο διαδοχικές μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης, υπό την προϋπόθεση ότι λαμβάνει, σε οποιεσδήποτε τέσσερις διαδοχικές εβδομάδες, τουλάχιστον τέσσερις περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης, εκ των οποίων τουλάχιστον οι δύο είναι κανονικές περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης.»
Ο όρος «τουλάχιστον» σημαίνει ότι ο οδηγός μπορεί να λάβει περισσότερες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης από τις ελάχιστες απαιτούμενες κατά τη διάρκεια των περιόδων αναφοράς των δύο ή τεσσάρων εβδομάδων.
Το άρθρο 8 παράγραφος 6, επιτρέπει, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τη λήψη δύο μειωμένων περιόδων εβδομαδιαίας ανάπαυσης σε δύο διαδοχικές εβδομάδες. Ωστόσο, τίποτα δεν εμποδίζει τον οδηγό να λάβει άλλες περιόδους ανάπαυσης 24 ωρών και άνω εντός αυτών των δύο διαδοχικών εβδομάδων.
Όταν σε μια περίοδο αναφοράς 4 εβδομάδων ο οδηγός λαμβάνει περισσότερες από δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης, οι πρόσθετες μειωμένες περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης δεν χρειάζεται να αντισταθμίζονται. Αντιθέτως, δεν επηρεάζουν την υποχρέωση αντιστάθμισης των δύο μειωμένων περιόδων εβδομαδιαίας ανάπαυσης, όπως απαιτείται από το άρθρο 8, παράγραφος 6β. Σε περίπτωση περισσότερων από δύο μειωμένων περιόδων εβδομαδιαίας ανάπαυσης, η μειωμένη περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης που λαμβάνεται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στην απαιτούμενη προθεσμία των έξι εικοσιτετράωρων περιόδων από το τέλος της προηγούμενης περιόδου εβδομαδιαίας ανάπαυσης που ορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 6 θα πρέπει να θεωρείται ως η μειωμένη περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης που θα πρέπει να αντισταθμίζεται.
Για παράδειγμα, εντός μιας περιόδου τεσσάρων διαδοχικών εβδομάδων, ο οδηγός μπορεί να λάβει τις ελάχιστες απαιτούμενες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης σε συνδυασμό με πρόσθετες περιόδους ανάπαυσης με την ακόλουθη σειρά:
Εβδομάδα 1: 45 ώρες (π.χ. Σάββατο – Δευτέρα)
Εβδομάδα 2: 24 ώρες (το αργότερο: Κυριακή – Δευτέρα)
Εβδομάδα 3: 24 ώρες (π.χ. Τετάρτη – Πέμπτη) και 27 ώρες (το αργότερο: Κυριακή – Δευτέρα)
Εβδομάδα 4: 21 + 18 (Παρασκευή – Κυριακή) + 45 ώρες (το αργότερο: Κυριακή – Τρίτη) (οι περίοδοι ανάπαυσης των 21 και 18 ωρών αντισταθμίζουν τις δύο μειωμένες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης που έλαβε ο οδηγός κατά τις εβδομάδες 2 και 3 (Κυριακή – Δευτέρα), σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 6β, ενώ η πρόσθετη περίοδος ανάπαυσης που λαμβάνεται την εβδομάδα 3 (Τετάρτη – Πέμπτη) δεν χρειάζεται να αντισταθμιστεί).
8. Μπορεί ο οδηγός να περάσει την ημερήσια και μειωμένη εβδομαδιαία ανάπαυση εντός του οχήματος;
Άρθρο 8
Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 8, οι κανονικές περίοδοι εβδομαδιαίας ανάπαυσης και κάθε περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας μεγαλύτερης των 45 ωρών που λαμβάνεται ως αντιστάθμιση για προηγούμενες περιόδους εβδομαδιαίας ανάπαυσης δεν μπορούν να λαμβάνονται εντός οχήματος. Αυτό σημαίνει ότι ο οδηγός μπορεί, αντιθέτως, να επιλέξει να περάσει την ημερήσια ανάπαυσή του και/ή τη μειωμένη εβδομαδιαία ανάπαυσή του εντός του οχήματος.
Το άρθρο 4 στοιχείο στ) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 561/2006 ορίζει ως «ανάπαυση» κάθε περίοδο χωρίς διακοπή κατά τη διάρκεια της οποίας ο οδηγός μπορεί να διαθέτει ελεύθερα τον χρόνο του. Είναι σαφές από τον ορισμό ότι ημερήσια ή μειωμένη εβδομαδιαία ανάπαυση μπορεί μόνο να λαμβάνεται εντός του οχήματος όταν αυτό είναι σταθμευμένο, καθώς είναι η μόνη περίσταση που επιτρέπει στον οδηγό να διαθέτει ελεύθερα τον χρόνο του.
Επιπλέον, το άρθρο 8 παράγραφος 8 απαιτεί η κανονική περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης και κάθε περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης διάρκειας μεγαλύτερης των 45 ωρών να λαμβάνονται σε κατάλληλο φιλικό προς τα δύο φύλα κατάλυμα με επαρκείς εγκαταστάσεις ύπνου και υγιεινής. Όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 13 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/1054, αυτό είναι απαραίτητο για να διασφαλίζεται η «παροχή κατάλληλων συνθηκών ανάπαυσης στους οδηγούς». Η ίδια αρχή ισχύει και για τις περιόδους ημερήσιας και μειωμένης εβδομαδιαίας ανάπαυσης, οι οποίες μπορούν επομένως να λαμβάνονται εντός του οχήματος μόνον όταν το όχημα διαθέτει κατάλληλες εγκαταστάσεις ύπνου. Αυτό συνάδει με τους πρωταρχικούς στόχους της εξασφάλισης κατάλληλων συνθηκών εργασίας για τους οδηγούς και της βελτίωσης της οδικής ασφάλειας.
IV. Έκτακτη υπέρβαση του χρόνου οδήγησης
9. Σύμφωνα με το άρθρο 12 δεύτερο και τρίτο εδάφιο, ο οδηγός μπορεί να παρεκκλίνει από το άρθρο 6 παράγραφοι 1 και 2 και από το άρθρο 8 παράγραφος 2, υπερβαίνοντας τον ημερήσιο και τον εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης. Εάν ο συνολικός ημερήσιος χρόνος οδήγησης του οδηγού δεν υπερβαίνει τον μέγιστο επιτρεπόμενο χρόνο, μπορεί να κάνει χρήση της παρέκκλισης που προβλέπεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 χωρίς να χρειάζεται να υπερβεί τον ημερήσιο ή εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης; Εάν, λόγω της χρήσης αυτής της παρέκκλισης, ο οδηγός αρχίζει την εβδομαδιαία ανάπαυσή του αργότερα από τη συμπλήρωση έξι εικοσιτετράωρων περιόδων από το τέλος της προηγούμενης περιόδου εβδομαδιαίας ανάπαυσης, αυτό συνιστά παράβαση του κανονισμού;
Άρθρο 12
Σκοπός της παρέκκλισης είναι να δοθεί η δυνατότητα στον οδηγό να συνεχίσει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να περνά την εβδομαδιαία ανάπαυσή του στον τόπο κατοικίας του ή στην έδρα λειτουργίας του εργοδότη και όχι σε τόπο που απέχει έως 2 ώρες από τον τόπο κατοικίας του. Επιτρέπει την παρέκκλιση από τους περιορισμούς του χρόνου οδήγησης (άρθρο 6 παράγραφοι 1 και 2) και/ή από την υποχρέωση λήψης ημερήσιας ανάπαυσης εντός 24 ωρών από τη λήξη της προηγούμενης περιόδου ανάπαυσης (άρθρο 8 παράγραφος 2).Ορισμένες φορές, ο οδηγός θα πρέπει να παρεκκλίνει τόσο από το άρθρο 6 παράγραφοι 1 και 2 όσο και από το άρθρο 8 παράγραφος 2, αλλά όχι απαραιτήτως. Σε άλλες περιπτώσεις, όταν, για παράδειγμα, ο οδηγός μπορεί να οδηγεί περισσότερες από 1 ή 2 ώρες χωρίς να υπερβαίνει τον μέγιστο ημερήσιο χρόνο οδήγησης των 9 ή 10 ωρών που ορίζεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 και τον μέγιστο εβδομαδιαίο χρόνο οδήγησης των 56 ωρών που προβλέπεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2, η παρέκκλιση θα περιορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος
Ωστόσο, το άρθρο 12 δεν επιτρέπει στον οδηγό να παρεκκλίνει από την υποχρέωση έναρξης περιόδου εβδομαδιαίας ανάπαυσης το αργότερο μόλις συμπληρωθούν έξι συνεχόμενα εικοσιτετράωρα από το τέλος της προηγούμενης περιόδου εβδομαδιαίας ανάπαυσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο. Ως εκ τούτου, η παρέκκλιση πρέπει να χρησιμοποιείται προσεκτικά. Για παράδειγμα, εάν ο οδηγός ολοκλήρωσε την προηγούμενη εβδομαδιαία ανάπαυσή του στις 8 π.μ. τη Δευτέρα, πρέπει να αρχίσει την επόμενη εβδομαδιαία ανάπαυση στις 8 π.μ. την Κυριακή. Εάν το Σάββατο (έκτη εικοσιτετράωρη περίοδος εργασίας) ο οδηγός άρχισε να οδηγεί στις 8 π.μ. και οδηγεί 12 ώρες (10 επιτρεπόμενες ώρες + 2 ώρες κατ’ ανώτατο όριο βάσει της παρέκκλισης), λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία διαλείμματα (2 ώρες συνολικά στο συγκεκριμένο παράδειγμα), θα μπορούσε να φτάσει στον τόπο κατοικίας του περίπου στις 10 μ.μ. το Σάββατο. Αυτό θα επέτρεπε στον οδηγό να ξεκινήσει την εβδομαδιαία ανάπαυσή του εντός της χρονικής περιόδου που απαιτείται από το άρθρο 8 παράγραφος 6.
10. Πώς πρέπει να ερμηνεύεται η παρέκκλιση του άρθρου 8 παράγραφος 2 που προβλέπεται στο άρθρο 12 δεύτερο και τρίτο εδάφιο; Είναι δυνατόν να μειωθεί η περίοδος ημερήσιας ανάπαυσης για μια καθορισμένη περίοδο (1 ή 2 ώρες), η οποία πρέπει να αντισταθμιστεί έως το τέλος της τρίτης εβδομάδας που έπεται της εν λόγω εβδομάδας;
Άρθρο 8 παράγραφος 2 και άρθρο 12
Το άρθρο 8 παράγραφος 2 απαιτεί από τον οδηγό να λαμβάνει περίοδο ημερήσιας ανάπαυσης (τουλάχιστον 9 ώρες για μειωμένη ανάπαυση ή τουλάχιστον 11 ώρες για κανονική ανάπαυση) εντός 24 ωρών από το τέλος της προηγούμενης ημερήσιας ή εβδομαδιαίας ανάπαυσης.
Η παρέκκλιση βάσει του άρθρου 12 δεν επιτρέπει τη μείωση της διάρκειας της περιόδου ημερήσιας ανάπαυσης. Ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε μια κατάσταση κατά την οποία, λόγω της παράτασης του χρόνου οδήγησης (κατά 1-2 ώρες) που απαιτείται για να φθάσει ο οδηγός στον τόπο κατοικίας του λόγω εξαιρετικών περιπτώσεων, ο οδηγός δεν θα είναι σε θέση να ολοκληρώσει ημερήσια ανάπαυση εντός 24 ωρών από το τέλος της προηγούμενης ημερήσιας ή εβδομαδιαίας ανάπαυσης, όπως απαιτείται από το άρθρο 8 παράγραφος 2. Στην περίπτωση αυτή, η περίοδος ημερήσιας ανάπαυσης θα συμπληρωθεί και πρέπει να συμπληρωθεί, χωρίς μείωση, μετά την περίοδο των 24 ωρών που υπολογίζονται από το τέλος της προηγούμενης περιόδου ημερήσιας ανάπαυσης, κατά παρέκκλιση του άρθρου 8 παράγραφος 2. Η εν λόγω περίοδος ημερήσιας ανάπαυσης μπορεί ακόμη να παραταθεί ώστε να καταστεί περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης, όπως προβλέπεται από το άρθρο 8 παράγραφος 3, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω περίοδος εβδομαδιαίας ανάπαυσης αρχίζει το αργότερο στο τέλος των έξι εικοσιτετράωρων περιόδων, όπως απαιτείται από το άρθρο 8 παράγραφος 6.
11. Πώς θα πρέπει να αντισταθμίζονται οι επιπλέον ώρες οδήγησης λόγω εξαιρετικών περιπτώσεων (π.χ. 1 ώρα πρόσθετης οδήγησης θα πρέπει να αντισταθμίζεται από 1 ώρα πρόσθετης ανάπαυσης); Πρέπει επίσης να αντισταθμίζεται το διάλειμμα των 30 λεπτών ή μόνο ο πρόσθετος χρόνος οδήγησης;
Άρθρο 12 δεύτερο, τρίτο και πέμπτο εδάφιο
Όπως αναφέρεται στο άρθρο 12 πέμπτο εδάφιο του κανονισμού, οποιαδήποτε περίοδος παράτασης του χρόνου οδήγησης στο πλαίσιο της παρέκκλισης αυτής πρέπει να αντισταθμίζεται με ισοδύναμη περίοδο ανάπαυσης, η οποία πρέπει να λαμβάνεται συνολικά μαζί με οποιαδήποτε περίοδο ανάπαυσης εντός 3 εβδομάδων από τη χρήση της παρέκκλισης.
Τα διαλείμματα δεν χρειάζεται να αντισταθμίζονται, αλλά μόνο ο πρόσθετος χρόνος οδήγησης.
Για παράδειγμα, εάν ο οδηγός έχει οδηγήσει 1,5 ώρες περισσότερο από το επιτρεπόμενο ημερήσιο χρόνο οδήγησης, η εν λόγω παράταση του χρόνου οδήγησης θα πρέπει να αντισταθμίζεται, με την προσθήκη 1,5 ωρών χρόνου ανάπαυσης σε μία από τις περιόδους εβδομαδιαίας ή ημερήσιας ανάπαυσης που λαμβάνει έως το τέλος της τρίτης εβδομάδας που έπεται της εν λόγω εβδομάδας.
12. Εάν ο οδηγός κάνει χρήση της παρέκκλισης που προβλέπεται στο άρθρο 12, μετά από 4,5 ώρες οδήγησης θα πρέπει να κάνει διάλειμμα 30 λεπτών ή 45 λεπτών πριν από την πρόσθετη οδήγηση;
Άρθρο 12
Σύμφωνα με το άρθρο 7 πρώτο εδάφιο, ο οδηγός πρέπει να κάνει διάλειμμα τουλάχιστον 45 λεπτών μετά από περίοδο οδήγησης 4,5 ωρών. Το άρθρο 12 παράγραφοι 2 έως 5 δεν επιτρέπει παρέκκλιση από την απαίτηση αυτή. Ως εκ τούτου, μετά από 4,5 ώρες οδήγησης και πριν από την επόμενη περίοδο οδήγησης, ο οδηγός πρέπει να κάνει διάλειμμα 45 λεπτών. Σε περίπτωση που ο οδηγός κάνει το διάλειμμα των 45 λεπτών (ή διάλειμμα 30 λεπτών ακολουθούμενο από διάλειμμα 15 λεπτών) και στη συνέχεια πρέπει να συνεχίσει την οδήγηση για άλλες 1-2 ώρες, ο οδηγός δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει επιπλέον διάλειμμα 30 λεπτών προτού συνεχίσει την πρόσθετη οδήγηση. Στις περιπτώσεις που του επιτρέπεται να οδηγεί 10 ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας και εφόσον έχει ήδη συμπληρώσει αυτόν τον ημερήσιο χρόνο οδήγησης και πρέπει να συνεχίσει να οδηγεί από 1 έως 2 ώρες για να φτάσει στον τόπο κατοικίας του για να λάβει εβδομαδιαία ανάπαυση, ο οδηγός πρέπει να κάνει επιπλέον διάλειμμα 30 λεπτών πριν από την εν λόγω πρόσθετη οδήγηση. Αντίθετα, δεν απαιτείται επιπλέον διάλειμμα 30 λεπτών όταν ο οδηγός υπερβαίνει τον ημερήσιο χρόνο οδήγησης κατά λιγότερο από μία ώρα.
Παράδειγμα 1: Ένας οδηγός οδηγούσε για 4,5 ώρες και στη συνέχεια έκανε διάλειμμα 45 λεπτών. Έπειτα, οδήγησε για άλλες 4,5 ώρες και έκανε ένα ακόμα διάλειμμα 45 λεπτών. Ο οδηγός συμπλήρωσε το ημερήσιο όριο των 9 ωρών οδήγησης, αλλά χρειάζεται ακόμη να συνεχίσει να οδηγεί για 1 έως 2 ώρες προκειμένου να φτάσει στον τόπο κατοικίας του. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να συνεχίσει την οδήγηση μετά το διάλειμμα των 45 λεπτών μετά τη δεύτερη περίοδο οδήγησης των 4,5 ωρών.
Παράδειγμα 2: Ένας οδηγός οδηγούσε για 4,5 ώρες και στη συνέχεια έκανε διάλειμμα 45 λεπτών. Έπειτα, οδήγησε για άλλες 4 ώρες και έκανε διάλειμμα 15 λεπτών. Συνέχισε να οδηγεί για άλλα 30 λεπτά, μετά τα οποία σταμάτησε για να κάνει διάλειμμα 30 λεπτών. (Η πρακτική αυτή συνάδει με το άρθρο 7, το οποίο επιτρέπει τον διαχωρισμό ενός διαλείμματος τουλάχιστον 45 λεπτών σε δύο μέρη, δηλαδή ένα διάλειμμα τουλάχιστον 15 λεπτών, ακολουθούμενο από διάλειμμα τουλάχιστον 30 λεπτών.) Εάν μετά από αυτό το διάλειμμα των 30 λεπτών ο οδηγός πρέπει να συνεχίσει να οδηγεί για 1 έως 2 επιπλέον ώρες προκειμένου να φτάσει στον τόπο κατοικίας του, δεν χρειάζεται να κάνει επιπλέον 30 λεπτά διάλειμμα.
Παράδειγμα 3: Ένας οδηγός οδηγούσε για 4,5 ώρες και στη συνέχεια έκανε διάλειμμα 45 λεπτών. Έπειτα, οδήγησε για άλλες 4,5 ώρες και έκανε ένα ακόμα διάλειμμα 45 λεπτών. Εάν ο ημερήσιος χρόνος οδήγησης είναι 10 ώρες, μπορεί να συνεχίσει να οδηγεί για 1 επιπλέον ώρα. Εάν μετά από αυτή την ώρα οδήγησης χρειάζεται να οδηγήσει για επιπλέον χρονικό διάστημα μεταξύ 1 και 2 ωρών για να φτάσει στον τόπο κατοικίας του, τότε πρέπει να κάνει νέο διάλειμμα 30 λεπτών πριν από την πρόσθετη οδήγηση.
V. Πολλαπλή επάνδρωση
13. Σε περίπτωση πολλαπλής επάνδρωσης, πώς θα πρέπει να καταγράφεται ένα διάλειμμα 45 λεπτών εντός κινούμενου οχήματος για τον δεύτερο οδηγό, δεδομένου ότι ο ψηφιακός ταχογράφος καταχωρίζει αυτόματα τη διαθεσιμότητα του οδηγού; Σε ποιο χρονικό διάστημα μπορεί ο οδηγός να κάνει το διάλειμμα των 45 λεπτών, δηλαδή στην αρχή, στο τέλος της περιόδου διαθεσιμότητας ή σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα της περιόδου διαθεσιμότητας;
Άρθρο 7
Το άρθρο 7 πρώτο εδάφιο απαιτεί από τους οδηγούς να κάνουν διάλειμμα το αργότερο μετά από περίοδο οδήγησης 4,5 ωρών. Συνεπώς, το διάλειμμα ακολουθεί αμέσως μετά την περίοδο οδήγησης.
Σε περίπτωση οδήγησης κατά ομάδες (πολλαπλή επάνδρωση), ο οδηγός μπορεί να κάνει διάλειμμα 45 λεπτών σε κινούμενο όχημα υπό την προϋπόθεση ότι δεν παρέχει βοήθεια στον οδηγό που οδηγεί πράγματι το όχημα.
Δεδομένου ότι οι τρέχουσες εκδόσεις ταχογράφων δεν επιτρέπουν την καταγραφή των διαλειμμάτων σε κινούμενο όχημα, αποτελεί κοινή πρακτική μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου να θεωρούν ως διάλειμμα τη διαδοχική περίοδο των 45 λεπτών διαθεσιμότητας του οδηγού σε περίπτωση πολλαπλής επάνδρωσης.
14. Σε περίπτωση πολλαπλής επάνδρωσης, είναι δυνατή η λήψη τμηματικού διαλείμματος;
Άρθρο 7
Η δυνατότητα πραγματοποίησης διαλείμματος τουλάχιστον 45 λεπτών σε δύο μέρη, το οποίο πρέπει να είναι τουλάχιστον 15 λεπτών ακολουθούμενο από διάλειμμα τουλάχιστον 30 λεπτών, δεν περιορίζεται στην περίπτωση οδήγησης με έναν μόνο οδηγό. Επομένως, κατ’ αρχήν, οι οδηγοί που οδηγούν κατά ομάδες (πολλαπλή επάνδρωση) μπορούν επίσης να διαιρούν τα διαλείμματά τους.
Ωστόσο, η διαίρεση του διαλείμματος σε περίπτωση πολλαπλής επάνδρωσης φαίνεται δύσκολο να εφαρμοστεί στην πράξη, καθώς αυτό θα σήμαινε είτε ότι ο δεύτερος οδηγός οδηγεί μόνο για 15 λεπτά, ενώ ο πρώτος κάνει διάλειμμα, και στη συνέχεια αναλαμβάνει την οδήγηση ο πρώτος οδηγός, είτε ότι ο πρώτος οδηγός κάνει το διάλειμμα των 15 λεπτών καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου οδήγησης των 4,5 ωρών από τον άλλο οδηγό. VI. Ταχογράφοι
15. Πώς μπορούν οι αρχές επιβολής του νόμου να επιβάλουν την καταγραφή των δραστηριοτήτων φόρτωσης και εκφόρτωσης εάν δεν υπάρχει νομική υποχρέωση των οδηγών να τηρούν τα εν λόγω αρχεία;
Άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 165/2014
Η δεύτερη έκδοση των ευφυών ταχογράφων περιλαμβάνει μια νέα λειτουργία αυτόματης καταγραφής της θέσης του οχήματος κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων φόρτωσης και εκφόρτωσης του οχήματος. Η καταγραφή της θέσης πρέπει να ενεργοποιείται από τον οδηγό, ο οποίος θα πρέπει να υποδεικνύει μια εργασία φόρτωσης, εκφόρτωσης ή ταυτόχρονης φόρτωσης-εκφόρτωσης για την πραγματοποίηση της καταγραφής της θέσης. Η εργασία αυτή εισάγεται χειροκίνητα μέσω του μενού του ταχογράφου.
Πράγματι, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 165/2014 δεν υποχρεώνει σαφώς τους οδηγούς να καταγράφουν τις εργασίες φόρτωσης και εκφόρτωσης. Ωστόσο, οι δραστηριότητες καταγραφής αποτελούν σημαντικό μέρος της εργασίας του οδηγού και ένα πλήρες σύνολο αρχείων είναι σημαντικό για να διασφαλιστεί ότι οι έλεγχοι είναι οικονομικά αποδοτικοί και όχι υπερβολικά επαχθείς. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας οι οδηγοί να λαμβάνουν τις κατάλληλες οδηγίες ώστε να χρησιμοποιούν όλες τις λειτουργίες των ευφυών ταχογράφων, προκειμένου να διασφαλίζεται η ύπαρξη πλήρους συνόλου αρχείων και να αποφεύγονται οι χρονοβόροι έλεγχοι, ιδίως καθ’ οδόν.
